برج کج پیزا یاTorre pendente di Pisaیکی از جذاب ترین جاذبه های گردشگری در دنیاست که در فورانس ایتالیا قرار دارد. بسیاری فکر میکردند این بنای کج دارای همین طرح اولیه بوده، اما بعدها ثابت شد که ساختار اصلی عمودی بوده و در طول ساخت کج شده است.
قدمت این برج بلند مرتبه به قرن ۱۲ میلادی بازمی گردد که هر ساله از سال قبل کج تر می شود. برج پیزا یک برج با شکوه اما کج است که قدمت آن به زمان رنسانس برمی گردد. اما کج بودن آن ارزش را کم نمیکند و امروزه به نماد غرور ایتالیا تبدیل شده است. در این مقاله قصد داریم تا این برج جذاب را به شما معرفی کنیم و دلیل کج شدن آن را بررسی کنیم.
معماری برج پیزا
برج کج پیزا کاملا گرد و از سنگهای مرمر سفید ساخته شده است. برج مجموعا با اتاقک ناقوس ۸ طبقه دارد که روی هم رفته برج را به ۵۵ متر فراتر از سطح زمین میبرد.
قطر خارجی برج حدود ۱۶ متر و قطر داخلی آن چیزی حدود ۷ متر است. اختلاف داخل و خارج را نیز دیوارهایی به قطر ۴ متر پوشش میدهند. برج ۷ ناقوس بهسبک رومی دارد که توسط توماس آندره پیزانو طراحی شده و هرکدام نشاندهندهی یک نت موسیقی هستند.
این زنگها از سال ۱۲۶۲ تا سال ۱۷۲۱ به تدریج در اتاقک ناقوس برج قرار گرفته و هر کدام به دست یک طراح طراحی شدهاند. سبکترین ناقوس برج ۳۰۰ کیلوگرم و سنگینترین آن حدود ۳۶۲۰ کیلوگرم وزن دارد.
ساخت برج پیزا
مردم پیزا قصد داشتند برای تحت تاثیر قرار دادن برج سنت مارک، کلیسای منطقه را مزین به برجی زیبا کنند و از این رو توجه ها را به این سمت و سو متمرکز کنند.
معماران ماهری به نام Gherardo din Gherardo و Bonanno Pisano که مسئول ساختن این برج بودند، اولین سنگ آن را در سال ۱۱۷۷ میلادی بنا نهادند ولی از آنجایی که در این منطقه آب های زیرزمینی فراوانی وجود داشت و خاک آن آبرفتی بود، بونانو پایه های سازه را تنها ۱۰ فوت پایین تر از سطح زمین حفر کرد و ساخت برج را ادامه داد؛ اما در سال ۱۱۷۸ هنگامی که مراحل ساخت در طبقه سوم ادامه داشت و پیش از آن که ارتفاع برج به ۱۲ متر برسد مشخص شد برج به میزان زیادی به سمت زمین انحراف دارد.
بعد از مشهود شدن این رویداد، چندی نگذشته بود که بین جنوا و پیزا جنگی رخ داد و همین امر سبب شد تا توجه ها از روی این برج برداشته شود، به همین دلیل اتمام آن یک سده به تعویق افتاد. البته این وقفه طولانی به نفع ساختمان بود و با فرو رفتن بیشترِ پایه ها در زمین، مانع از سقوط آن شد.
امنیت برج پیزا
در حال حاضر امکان بازدید از داخل برج پیزا برای گردشگران وجود دارد بنابراین خطری بازدیدکنندگان را تهدید نخواهد کرد. بسیاری از افرادی که برای بازدید از برج پیزا اقدام میکنند، برای گرفتن عکس یادگاری و بازدید از بخش داخلی آن به سویش رهسپار میشوند. وقتی در قسمت پائینی برج پیزا قرار میگیرید تازه متوجه عظمت این سازه خواهید شد زیرا تمامی برج از جنس سنگ است و آن را با ظرافت زیادی برش دادهاند.
برج پیزا راهروهای داخلی
پس از اینکه مراحل ساخت پروژه دوباره از سر گرفته شد، Giovani di Simon سعی کرد تا ارتفاع قسمت منحرف شده را بیشتر کند تا سازه صاف به نظر برسد ولی افزایش وزن در آن قسمت سبب شد تا سازه به میزان بیشتری در زمین فرو رود.
سرانجام مراحل ساخت این سازه در سال ۱۳۷۲ پایان یافت و انحراف آن در طول ۶ قرن همچنان ادامه دارد.
در جنگ جهانی دوم ارتش آمریکا دستور داد تا کلیه برج های ایتالیا تخریب شود تا دیدِ آن ها برای جنگیدن بهتر باشد، عاملان این امر بسیاری از برج ها را ویران کردند ولی برج پیزا در دقایق آخر از این خطر در امان ماند.
در سال ۱۹۶۴ دولت ایتالیا برای جلوگیری از سقوط برج پیزا درخواست کمک کرد که به دنبال آن گروهی از مهندسان و دانشمندان زبده گرد هم آمدند تا شرایط را مورد بررسی قرار دهند. انحرافات برج به حدی بود که در سال ۱۹۹۰ بازدید از آن را حدود ۱۰ سال ممنوع کردند. سرانجام در سال ۱۹۹۳ آن مجمعی که برای ثابت نگه داشتن این سازه تشکیل شده بود، بعد از بررسی های صورت گرفته کار مرمت را آغاز کرد. تعمیرات صورت گرفته باعث شد ۴۵ سانتی متر از انحراف برج کاسته شود که این امر هزینه ای ۲۰۰ میلیون پوندی در پی داشت. سپس بازدید از این جاذبه گردشگری در سال ۲۰۰۱ دوباره از سر گرفته شد.
برج پیزا در فهرست رکوردهای گینس
درست است که افراد بسیاری معماران برج پیزا را مقصر دانستند و ناکارآمدی آنها را باعث کج شدن برج میدانند اما همین کج بودن برج سبب شد تا نامش در فهرست رکوردهای گینس به ثبت برسد. در گینس آمده که برج پیزا با انحراف ۳٫۹۷ درجه کجترین برج ناقوس در دنیاست. برج های دیگر در جهان با میزان انحراف بیشتر وجود دارند اما آن ها با همان طرح کج ساخته شده و عمدی بوده اند.
نکات تکمیلی
برج کج پیزا حدود ۱۴۷۰۰ تن وزن دارد و تعداد پلههای آن ۲۹۷ پله است.
ساخت بنا حدود دو قرن طول کشیده است.
قبل از شروع مرمت بنا در سال ۱۹۹۰ شروع، برج با زاویه ۵٫۵ درجه کج شده بود؛ پس از پایان عملیات مرمت انحراف به ۳٫۹۹ درجه رسید.
موقعی که داخل برج میروید بهوضوح انحراف آن را حس کرده و ممکن است حتی سرگیجه نیز بگیرید. چرا که برج شبیه یک منحنی بهنظر میرسد.
براساس یک افسانه گالیلئو گالیله آزمایشهایش را در طبقات بالای این برج انجام داده است. او دو گلوله با جرمهای متفاوت را از بالای این برج رها کرده تا این نظریه که سرعت سقوط اجسام از جرمشان مستقل است را ثابت کند.
طبق گفته مهندسان فرو رفتن برج کج پیزا از سال ۲۰۰۸ متوقف شده و تخمین زده شده است برج تا ۲ قرن دیگر محکم و استوار سر جای خود باقی خواهد ماند.
برج پیزا مجموعا ۲۰۷ ستون دارد. همین موضوع باعث شده تا برج از دور شبیه یک کیک چند طبقه بهنظر برسد.